Osnivanje zdravstvenih ustanova

Odredbom člana 33. stav 9. Zakona o zdravstvenoj zaštiti je porpisano da zdravstvene ustanove u javnoj i privatnoj svojini stiču svojstvo pravnog lica i počinju sa radom danom upisa u Registar zdravstvenih ustanova koji vodi Agencija za privredne registre (u dalјem tekstu APR).

Postupak osnivanja zdravstvenih ustanova se sprovodi preko jednošalterskog sistema registracije koji omogućava da pravna lica, koja se registruju u APR-u, uz rešenje o osnivanju, istovremeno dobiju:

  • registarski/matični broj koji dodelјuje Republički zavod za statistiku,
  • poreski identifikacioni broj (PIB) koji dodelјuje Poreska uprava – Centrala.

Napomena: Agencija po datom ovlašćenju u jedinstvenoj registracionoj prijavi (JRPPS), dostavlјa CROSO-u podatke potrebne za registraciju obveznika plaćanja doprinosa.

Postupak registracije osnivanja pokreće se podnošenjem:

  • jedinstvene registracione prijave (JRPPS) - Jedinstvena registraciona prijava osnivanja pravnih lica i drugih subjekata i registracije u jedinstveni registar poreskih obveznika je propisana Pravilnikom o dodeli PIB-a pravnim licima, preduzetnicima i drugim subjektima za čiju je registraciju nadležna Agencija. Prijava mora biti uredno popunjena i potpisana od strane lica ovlašćenog za zastupanje ili drugog lica ovlašćenog u skladu sa zakonom.
  • propisane dokumentacije (član 6. Pravilnika o bližoj sadržini Registra zdravstvenih ustanova i dokumentaciji potrebnoj za registraciju), koja mora biti u originalu ili overenoj fotokopiji:

1) akt o osnivanju;

2) statut i saglasnost nadležnog organa na statut za zdravstvene ustanove u javnoj svojini;

3) rešenje nadležnog ministarstva o ispunjenosti propisanih uslova za obavlјanje zdravstvene/apotekarske delatnosti;

4) odluka o imenovanju direktora odnosno lica ovlašćenog za zastupanje;

5) fotokopija lične karte, pasoša, lične karte za stranca ili izvoda iz nadležnog registra kao dokument o identitetu osnivača, direktora odnosno lica ovlašćenog za zastupanje, u skladu sa Zakonom;

6) odluka o obrazovanju ogranka odnosno organizacione jedinice van sedišta zdravstvene ustanove, ako nije obrazovana statutom;

7) odluka osnivača, odnosno izvod iz akta nadležnog organa kojim se određuje nedelјni raspored rada, početak i završetak radnog vremena u zdravstvenoj ustanovi;

8) druge isprave utvrđene zakonom (na primer, ako se vrši registracija ogranka odnosno organizacione jedinice van sedišta zdravstvene ustanove, dostavlјa se i rešenje nadležnog ministarstva o ispunjenosti propisanih uslova za obavlјanje zdravstvene/apotekarske delatnosti u ogranku odnosno organizacionoj jedinici van sedišta).

  • Dokaza o uplati propisane naknade (visina naknade za registraciju osnivanja zdravstvene ustanove je propisana čl. 2. stav 1. Odluke o naknadama za poslove registracije i druge usluge koje pruža APR. Načini plaćanja naknade propisani su članom 43. Odluke o naknadama za poslove registracije).

OSNIVANJE ZDRAVSTVENE USTANOVE U JAVNOJ SVOJINI

Dokumentacija koja se podnosi za registraciju osnivanja:

Akt o osnivanju je opšti akt koji donose osnivači zdravstvene ustanove: Republika Srbija, autonomna pokrajina i za apotekarske ustanove - jedinice lokalne samouprave.

Akt o osnivanju mora da sadrži:

  1. naziv i sedište osnivača;
  2. naziv i sedište zdravstvene ustanove;
  3. delatnost zdravstvene ustanove;
  4. iznos sredstava za osnivanje i rad zdravstvene ustanove kao i način obezbeđivanja sredstava;
  5. prava i obaveze osnivača u pogledu obavlјanja delatnosti zbog koje se zdravstvena ustanova osniva;
  6. međusobna prava i obaveze zdravstvene ustanove i osnivača;
  7. organe upravlјanja zdravstvene ustanove u osnivanju i njihova ovlašćenja;
  8. lično ime lica koje će, do imenovanja direktora zdravstvene ustanove, obavlјati poslove i vršiti ovlašćenja direktora;
  9. rok za donošenje statuta, imenovanje direktora i organa upravlјanja.

Osnivački akt zdravstvene ustanove se registruje i objavlјuje na internet strani APR-a.

Statut je opšti akt koji donosi upravni odbor. Na statut zdravstvene ustanove čiji je osnivač jedinica lokalne samouprave ili autonomna pokrajina, saglasnost daje osnivač, a na statut zdravstvene ustanove čiji je osnivač Republika Srbija, saglasnost daje Ministarstvo.

Statutom se uređuje:

  1. delatnost;
  2. unutrašnja organizacija, upravlјanje i poslovanje;
  3. kriterijumi za imenovanje i razrešenje direktora, zamenika direktora i
  4. druga pitanja od značaja za rad ustanove.

Statut zdravstvene ustanove se registruje i objavlјuje na internet strani APR-a.

Rešenje nadležnog ministarstva o ispunjenosti propisanih uslova za obavlјanje zdravstvene delatnosti – zdravstvena ustanova može obavlјati samo zdravstvenu delatnost koja je utvrđena rešenjem ministarstva o ispunjenosti propisanih uslova za obavlјanje zdravstvene delatnosti.

Za zdravstvene ustanove rešenje donosi zdravstveni inspektor, a za apotekarske ustanove zdravstveni inspektor do utvrđivanja dovolјnog broja farmaceutskih inspektora, a najduže dve godine od dana stupanja na snagu Zakona o zdravstvenoj zaštiti, kada će ova nadlležnost za apotekarske ustanove preći na farmaceutske inspektore.

Odluka o imenovanju direktora – direktora imenuje i razrešava osnivač, rešenjem. Ako je osnivač zdravstvene ustanove Republika Srbija, direktora imenuje i razrešava ministar izuzev zdravstvenih ustanova na tercijalnom nivou zdravstvene zaštite čiji je osnivač Republika Srbija, kog imenuje i razrešava Vlada.

Dokaz o identitetu osnivača – ako su osnivači Republika Srbija, autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave nije potrebno dostavlјati dokaz o identitetu osnivača.

Dokaz o identitetu direktora – dostavlјa se fotokopija lične karte, pasoša ili lične karte za stranca kao dokument o identitetu direktora.

Odluka o obrazovanju ogranka odnosno organizacione jedinice van sedišta zdravstvene ustanove (ako nije obrazovana statutom) – u ovom slučaju je, pored odluke, potrebno dostaviti i rešenje nadležnog ministarstva o ispunjenosti uslova za obavlјanje zdravstvene delatnosti u ogranku odnosno organizacionoj jedinici van sedišta zdravstvene ustanove.

Odluka osnivača/izvod iz akta nadležnog organa kojim se određuje nedelјni raspored rada, početak i završetak radnog vremena u zdravstvenoj ustanovi. U zdravstvenoj ustanovi u javnoj svojini ovaj akt donosi osnivač.

OSNIVANJE ZDRAVSTVENE USTANOVE U PRIVATNOJ SVOJINI

Zdravstvenu ustanovu u privatnoj svojini može da osnuje domaće ili strano fizičko ili pravno lice.

Na organe zdravstvene ustanove u privatnoj svojini, statusne promene, promenu pravne forme i prestanak postojanja, shodno se primenjuju propisi kojima se uređuje pravni položaj privrednih društava.

Dokumentacija koja se podnosi za registraciju osnivanja:

Akt o osnivanju je opšti akt koji donose osnivač/osnivači zdravstvene ustanove. Potpisi osnivača zdravstvene ustanove u privatnoj svojini, na osnivačkom aktu, overavaju se u skladu sa zakonom – kod notara, a ako nema notara kod nadležnog državnog organa.

Akt o osnivanju mora da sadrži:

  1. naziv i sedište osnivača;
  2. naziv i sedište zdravstvene ustanove;
  3. delatnost zdravstvene ustanove;
  4. iznos sredstava za osnivanje i rad zdravstvene ustanove kao i način obezbeđivanja sredstava;
  5. prava i obaveze osnivača u pogledu obavlјanja delatnosti zbog koje se zdravstvena ustanova osniva;
  6. međusobna prava i obaveze zdravstvene ustanove i osnivača;
  7. organe upravlјanja zdravstvene ustanove u osnivanju i njihova ovlašćenja;
  8. lično ime lica koje će, do imenovanja direktora zdravstvene ustanove, obavlјati poslove i vršiti ovlašćenja direktora;
  9. rok za donošenje statuta, imenovanje direktora i organa upravlјanja.

Osnivački akt zdravstvene ustanove se registruje i objavlјuje na internet strani APR-a.

Statut je opšti akt koji donosi osnivač.

Statutom se uređuje:

  1. delatnost;
  2. unutrašnja organizacija, upravlјanje i poslovanje;
  3. kriterijumi za imenovanje i razrešenje direktora, zamenika direktora i
  4. druga pitanja od značaja za rad ustanove.

Statut zdravstvne ustanove se registruje i objavlјuje na internet strani APR-a.

Rešenje nadležnog ministarstva o ispunjenosti propisanih uslova za obavlјanje zdravstvene delatnosti – zdravstvena ustanova može obavlјati samo zdravstvenu delatnost koja je utvrđena rešenjem ministarstva o ispunjenosti propisanih uslova za obavlјanje zdravstvene delatnosti.

Za zdravstvene ustanove rešenje donosi zdravstveni inspektor, a za apotekarske ustanove zdravstveni inspektor do utvrđivanja dovolјnog broja farmaceutskih inspektora, a najduže dve godine od dana stupanja na snagu Zakona o zdravstvenoj zaštiti, kada će ova nadležnost za apotekarske ustanove preći na farmaceutske inspektore.

Odluka o imenovanju direktora i drugih lica ovlašćenih za zastupanje – odredbom člana 28. stav 4. Zakona o zdravstvenoj zaštiti je propisano da se na organe zdravstvene ustanove u privatnoj svojini shodno primenjuju propisi kojima se uređuje pravni položaj privrednih društava.

Odluku o imenovanju i razrešenju direktora i drugih lica ovlašćenih za zastupanje, donosi osnivač.

Statutom se određuje postojanje ograničenja zastupnika supotpisom. Na osnovu ovakve odredbe u osnivačkom aktu i statutu, osnivač donosi odluku kojom određuje postojanje ograničenja zastupnika supotpisom, na osnovu koje Registar zdravstvenih ustanova registruje ovaj podatak kao zabeležbu ograničenja zastupnika supotpisom.

Dokaz o identitetu osnivača – dostavlјa se fotokopija lične karte, pasoša ili lične karte za stranca kao dokument o identitetu osnivača fizičkog lica, odnosno izvod iz odgovarajućeg registra za osnivača pravnog lica. Ako je osnivač strano pravno lice, dostavlјa se izvod iz stranog registra sa prevodom na srpski jezik, ovlašćenog sudskog tumača. Dokumentacija, koja je overena od strane organa nadležnog za overu potpisa u inostranstvu, postaje strana javna isprava i mora sadržati Apostille - ako je reč o zemlјi koja je potpisnica Haške konvencije o ukidanju potrebe legalizacije stranih javnih isprava, osim ako između konkretne strane zemlјe i Republike Srbije nije zaklјučen bilatelarni sporazum o međusobnom priznavanju javnih isprava bez legalizacije. U slučaju da konkretna strana zemlјa nije potpisnica Haške konvencije i nema zaklјučen bilatelarni sporazum sa Republikom Srbijom o međusobnom priznavanju javnih isprava bez legalizacije, potrebna je tzv. „puna” legalizacija.

Dokaz o identitetu direktora i drugih lica ovlašćenih za zastupanje – dostavlјa se fotokopija lične karte, pasoša ili lične karte za stranca kao dokument o identitetu direktora.

Odluka osnivača o obrazovanju ogranka odnosno organizacione jedinice van sedišta zdravstvene ustanove (ako nije obrazovana statutom) – u ovom slučaju je, pored odluke, potrebno dostaviti i rešenje nadležnog ministarstva o ispunjenosti uslova za obavlјanje zdravstvene delatnosti u ogranku odnosno organizacionoj jedinici van sedišta zdravstvene ustanove.

Odluka direktora kojom se određuje nedelјni raspored rada, početak i završetak radnog vremena u zdravstvenoj ustanovi – odredbom člana 56. stav 2. Zakona o zdravstvenoj zaštiti je propisano da direktor zdravstvene ustanove u privatnoj svojini utvrđuje nedelјni raspored rada, početak i završetak radnog vremena u zdravstvenoj ustanovi.

NAZIV ZDRAVSTVENE USTANOVE

Naziv

Naziv zdravstvene ustanove se upisuje u registar na način određen rešenjem nadležnog ministarstva o ispunjenosti uslova za obavlјanje zdravstvene delatnosti. Naziv zdravstvene ustanove se u Registar unosi na srpskom jeziku i ćiriličnom pismu.

Naziv zdravstvene ustanove može sadržati pojedine strane reči ako one čine naziv međunarodne organizacije ili osnivača ako je strano fizičko ili pravno lice, ako su te reči uobičajene u srpskom jeziku, ako za njih nema odgovarajuće reči u srpskom jeziku, ili ako se radi o rečima na mrtvom jeziku.

Naziv na jeziku i pismu nacionalne manjine

Naziv zdravstvene ustanove, ako je to predviđeno osnivačkim aktom, može biti i na jeziku i pismu nacionalne manjine. Naziv na jeziku i pismu nacionalne manjine upisuje se u Registar posle naziva na srpskom jeziku i ćiriličkom pismu.

Naziv na stranom jeziku

Naziv zdravstvene ustanove, ako je to predviđeno osnivačkim aktom, može se upisati u Registar i u prevodu na jedan ili više stranih jezika, posle upisa naziva na srpskom jeziku i ćiriličnom pismu, odnosno jeziku i pismu nacionalne manjine.

Skraćeni naziv

Zdravstvena ustanova može imati i skraćeni naziv, koji se određuje osnivačkim aktom i upisuje se u Registar.

REZERVACIJA NAZIVA

Naziv zdravstvene ustanove u osnivanju i traženi naziv prilikom registracije promene naziva, ne mogu biti identični nazivu zdravstvene ustanove koja je već registrovana u Registru zdravstvenih ustanova ili je uredno prijavlјena za upis u Registar (član 14. tačka 1. stav 8) Zakona o postupku registracije u Agenciji za privredne registre).

Ako je traženi naziv već rezervisan, registrator će odbaciti registracionu prijavu.

Podnošenjem uredne prijave za registraciju osnivanja, ili za registraciju promene naziva zdravstvene ustanove, pod uslovom da traženi naziv nije već zauzet ili rezervisan, naziv  će se uneti u bazu podataka i staviti na listu rezervisanih naziva. Ako se po prijavi reši negativno, odnosno bude odbačena rešenjem, naziv će se, po proteku roka za žalbu, automatski brisati sa liste rezervisanih naziva.

Iz navedenih razloga, preporučujemo da podnosilac registracione prijave osnivanja zdravstene ustanove ili prijave za promenu naziva postojeće zdrvstvene ustanove, izvrši pretragu rezervisanih naziva zdravstvenih ustanova, kako bi izbegao neželјeno odbacivanje registracione prijave.

U Registru zdravstvenih ustanova je omogućena rezervacija naziva i to na način i u postupku koji je propisan Zakonom o postupku registracije u Agenciji. Rezervacija naziva pokreće se podnošenjem prijave nadležnom registru sa dokazom o uplati naknade za rezervaciju naziva. Potvrda o primlјenoj prijavi za rezervaciju naziva sadrži:

  • oznaku registra,
  • broj pod kojim je prijava zavedena,
  • datum i vreme prijema prijave,
  • naziv koji se rezerviše, podatke o podnosiocu prijave i
  • podatke o visini naknade.

Ako su ispunjeni uslovi za rezervaciju naziva, registrator u roku od pet radnih dana od dana podnošenja prijave izdaje potvrdu o rezervaciji naziva i rezervisani naziv unosi u bazu podataka rezervisanih naziva. Naziv se rezerviše u korist podnosioca prijave na rok od 60 dana od dana objave. Ako nisu ispunjeni uslovi za rezervaciju naziva, registrator u roku od pet radnih dana od dana podnošenja prijave rešenjem odbija prijavu za rezervaciju naziva. Pre isteka roka na koji je naziv rezervisan, lice u čiju je korist naziv rezervisan, može, uz ponovnu uplatu naknade za rezervaciju naziva, obnoviti rezervaciju naziva na naknadni rok od 60 dana. Rezervacija naziva može se preneti na drugo pravno ili fizičko lice do isteka roka na koji je naziv rezervisan. Registrator potvrdu o prenosu rezervisanog naziva dostavlјa licu u čiju je korist naziv rezervisan.

Preporuka: Preporučujemo da se pre izbora naziva uvek izvrši provera naziva i to preko internet strane Agencije.

Obavezno evidentiranje stvarnih vlasnika

Zakonom o Centralnoj evidenciji stvarnih vlasnika („Službeni glasnik RS”, br. 41/18 i 91/2019), od 31. decembra 2018. godine uspostavlјena je Centralna evidencija stvarnih vlasnika, kao javna, jedinstvena, centralna, elektronska baza podataka o fizičkim licima - stvarnim vlasnicima pravnih lica i drugih subjekata registrovanih u Republici Srbiji (Registrovani subjekti).

Ustanove imaju obavezu evidentiranja podataka o stvarnim vlasnicima.

Ovaj zakon ne primenjuje se na ustanove u kojima je Republika Srbija, autonomna pokrajina ili jedinica lokalne samouprave jedini član, odnosno osnivač.

Stvarni vlasnik Registrovanog subjekta je:

  • fizičko lice, koje je posredno ili neposredno imalac 25% ili više udela, akcija, prava glasa ili drugih prava, na osnovu kojih učestvuje u upravlјanju Registrovanim subjektom, odnosno učestvuje u kapitalu Registrovanog subjekta sa 25% ili više udela;
  • fizičko lice koje posredno ili neposredno ima preovlađujući uticaj na vođenje poslova i donošenje odluka;
  • fizičko lice, koje Registrovanom subjektu posredno obezbedi ili obezbeđuje sredstva i po tom osnovu bitno utiče na donošenje odluka organa upravlјanja Registrovanog subjekta prilikom odlučivanja o finansiranju i poslovanju;
  • fizičko lice koje je osnivač, poverenik, zaštitnik, korisnik ako je određen, kao i lice koje ima dominantan položaj u upravlјanju trastom, odnosno u drugom licu stranog prava;
  • fizičko lice koje je registrovano za zastupanje zadruga, udruženja, fondacija, zadužbina i ustanova, ako ovlašćeno lice za zastupanje nije prijavilo drugo fizičko lice kao stvarnog vlasnika.

Lice ovlašćeno za zastupanje u Registrovanom subjektu dužno je da evidentira podatke o stvarnim vlasnicima u Centralnoj evidenciji najkasnije u roku od 15 dana od osnivanja i promene vlasničke strukture i članova organa Registrovanog subjekta, kao i druge promene na osnovu kojih se može ceniti ispunjenost uslova za sticanje svojstva stvarnog vlasnika Registrovanog subjekta, u skladu sa članom 3. ovog zakona.

Centralna evidencija stvarnih vlasnika vodi se elektronskim putem, preko internet stranice Agencije, a korisnik mora da poseduje:

  • kvalifikovani elektronski sertifikat (elektronski potpis) izdat od sertifikacionog tela u Republici Srbiji,
  • instaliran čitač elektronskih kartica i instaliranu NEXU aplikaciju za elektronsko potpisivanje (kreiranu od strane Agencije, koja se koristi za sve elektronske usluge koje pruža Agencija, i koju možete preuzeti ovde),
  • nalog u sistemu Agencije za privredne registre (nalog u navedenom sistemu se koristi za pristupanje svim elektronskim uslugama Agencije).

Detaljnija uputstva pogledajte na stranici Centralne evidencije stvarnih vlasnika.